Wół piżmowy (Ovibos moschatus)

Wół piżmowy (Ovibos moschatus), zwany też piżmowołem, żyje na skrajnie północnych terenach Ameryki Północnej, docierając na południe do 60° szerokości północnej, oraz na Grenlandii, gdzie trzyma się na całym północnym wybrzeżu. Jest stosunkowo dużym zwierzęciem o długości ciała około 2,5 m, długości ogona zaledwie około 7 cm i wysokości w kłębie około 1 m. Niski wzrost stanowi w tym przypadku wyraźne przystosowanie, chroniące zwierzę w znacznym stopniu przed wiejącymi w tundrze niemal stale silnymi wiatrami. Masywny tułów ma jednakową wysokość w kłębie i w zadzie. Na krótkiej i grubej szyi osadzona jest duża i ciężka głowa z charakterystycznymi rogami, których rozszerzona nasada przykrywa, na kształt peruki, całą głowę o bardzo szerokim czole. Przystosowaniem do chodzenia po śniegu są duże i szerokie racice oraz wysokie osadzenie małych raciczek. Niezwykle grube futro, jednakowo gęste na pysku i na kończynach, pokrywa cały tułów, stanowiąc doskonałe zabezpieczenie przed silnymi mrozami. Futro to na grzbiecie tworzy gęstą grzywę, sięgającą prawie do ziemi. Okrywa ona także szyję i uszy, tworząc po obu stronach ciała osłony o długości 60-70 cm.

Wół piżmowy zamieszkuje przede wszystkim doliny i niziny. Tu łączy się w małe stada, złożone z 20-30 osobników. W stadzie z reguły znajdują się 2-3 samce (byki).

Stado jest niezwykle przywiązane do swego terenu. W zimie stada łączą się w większe gromady i wędrują na południe w poszukiwaniu pokarmu. Wędrówki te są jednak ograniczone, ponieważ nawet w tej ciężkiej porze roku woły potrafią wygrzebać sobie dostateczną ilość pokarmu spod grubej warstwy śniegu. Pokarm wołów stanowią wszystkie rośliny występujące w tundrze. Dzięki swej niewybredności i małemu zapotrzebowaniu na pokarm, a więc właściwościom fizjologicznym, woły piżmowe są znakomitym przykładem przystosowania się organizmu do warunków zamieszkiwanego terenu, co pozwala im na przetrwanie skrajnie niekorzystnych warunków polarnej zimy.

Samica rodzi co drugi rok 1 -2 cielęta, po 8-9-miesięcznej ciąży. Młode przychodzą na świat zazwyczaj w maju. Dojrzałość płciową osiągają w 3-4 roku życia.