smużka (Sicista betulina)

smużka (Sicista betulina)

Jedynym przedstawicielem gryzoni z rodziny skoczków jest w lasach liściastych strefy umiarkowanej smużka (Sicista betulina). Występuje ona w Skandynawii, w Niemczech, zachodnich Czechach, na terenie europejskiej części byłego Związku Radzieckiego oraz w zachodniej Azji. W Polsce znaleziono dotychczas smużkę w Tatrach, w Puszczy Białowieskiej, w Bieszczadach, w Augustowskiem, na Lubelszczyźnie oraz na Pojezierzu Mazurskim. Długość ciała tego gatunku wynosi 6-7,5 cm, ogona 9-11 cm, a ciężar 5-11 g. Grzbiet ma ubarwienie żółtawobrązowe lub brązowoszare, a strona brzuszna nieco jaśniejsze, kremowe, żółtawe czy popielate, dość wyraźnie odgraniczone od boków ciała. Od środka głowy do nasady ogona ciągnie się wzdłuż grzbietu ostro odcinająca się czarna smuga.

Ulubionymi miejscami występowania smużki są wilgotne lasy liściaste, łąki śródleśne, torfowiska wysokie, a warunkiem jej życia w tym środowisku jest obecność spróchniałych pni oraz bujnej roślinności zielnej. W górach smużka dochodzi do 1600 m n.p.m. Zręcznie wspina się, dobrze skacze i biega. Większą część życia spędza na gałęziach drzew i krzewów, ale również dobrze radzi sobie na ziemi. Na drzewach buduje wiszące, małe, kuliste gniazdo letnie z miękkich części roślin. Niekiedy umieszcza je w dziuplach, w poduszkach mchu lub w zagłębieniach gruntu. W zasadzie prowadzi nocny tryb życia, ale można spotkać ją także i w ciągu dnia. Żywi się zwłaszcza pokarmem zwierzęcym: owadami i ich larwami, rzadko też ślimakami, niekiedy pokarmem roślinnym złożonym z jagód i innych owoców. Żeruje często na polach uprawnych, przede wszystkim owsa, oraz na bagnach i śródleśnych łąkach. W październiku smużka zapada w głęboki sen zimowy, w samodzielnie wygrzebanych norach ziemnych. Ze snu budzi się w maju.

Samica daje jeden miot w roku. Po ciąży trwającej 4-5 tygodni rodzi zwykle w czerwcu — sierpniu 2-6 ślepych młodych, które otwierają oczy po 25 dniach. Przez 35 dni jedyny ich pokarm stanowi mleko matki. Dojrzałość płciową osiągają po upływie kilku miesięcy. Żyją do 3,5 lat.