popielica (Glis glis)
Jednymi z najpiękniejszych zwierząt charakterystycznych dla lasów liściastych strefy umiarkowanej są gryzonie należące do rodziny popielicowatych. Te niezwykle zwinne, niewielkie ssaki trzymają się głównie koron drzew i prowadzą nocny tryb życia, wskutek czego są mało znane.
Najokazalszym przedstawicielem tej rodziny jest popielica (Glis glis), występująca w środkowej, południowej i wschodniej Europie oraz południowo-zachodniej Azji. W Polsce jest nieliczna w całym kraju i objęta ochroną gatunkową. Długość jej ciała wynosi do 19 cm, ogona do 16 cm, a ciężar nie przekracza 150 g. Futerko ma miękkie, gęste i niezwykle puszyste, na grzbiecie szaropopielate ze srebrzystym połyskiem, po bokach brązowawe, a na brzuchu białe lub kremowe. Oczy otacza ciemnobrunatny pierścień. Przystosowaniem do nadrzewnego trybu życia są poduszeczki podeszwowe bogato wyposażone w gruczoły, których wydzielina ułatwia wspinanie się po drzewach.
Popielica żyje przeważnie w lasach liściastych, rzadko w mieszanych. Ulubionymi środowiskami są lasy bukowe i dębowe. Spotkać ją można także w parkach i sadach. Gnieździ się w dziuplach drzew, rozpadlinach, w opuszczonych miękkich gniazdach, a nawet skrzynkach lęgowych dla ptaków. Szczególnie lubi drzewa wysokie, na których buduje kunsztowne kuliste gniazda. Niezmiernie rzadko schodzi na ziemię. Na drzewach porusza się niezwykle zręcznie, przeskakując z jednej gałęzi na drugą i szybko wspinając się po pniach.
Żeruje nocą, natomiast dni spędza w kryjówkach. W lecie jest jednym z najbardziej żarłocznych gatunków ssaków. Głównym jej pożywieniem są nasiona i owoce, np. żołędzie, bukiew, orzechy laskowe i włoskie, kasztany, a także owady, ich larwy oraz ślimaki. Napada również na drobne ssaki, stając się typowym drapieżnikiem. W trakcie swych wypraw po pożywienie wykonuje charakterystyczne ruchy, przysiadając co chwila, podobnie jak wiewiórka, i przednimi łapkami wkładając sobie coś do pyszczka. Z nadejściem jesieni w obranych kryjówkach gromadzi zapasy na zimę. Na długo przed pierwszymi mrozami zwija się w miękko wysłanym gnieździe w kłębek i zapada w głęboki sen. Od czasu do czasu budzi się pod wpływem głodu i korzysta ze swych zapasów. W legowiskach często zimuje po kilka osobników popielic. Sen zimowy tych zwierząt trwa od pierwszych dni października do końca kwietnia.
Raz w roku, po około miesięcznej ciąży, samica rodzi 2-9 ślepych młodych, które otwierają oczy po około 3 tygodniach, dorastają po około 3 miesiącach, a dojrzałość płciową osiągają w końcu pierwszego roku życia. Popielice żyją ponad 9 lat. Futerko ich jest wysoko cenione w handlu.