niedźwiedź polarny (Thalarctos maritimus)

W lepszej sytuacji niż wielkie ssaki roślinożerne znajdują się drapieżniki żyjące na obszarach tundry, gdyż stosunkowo łatwiej mogą zdobyć dostateczną ilość pokarmu. Wśród nich najpotężniejszy jest niedźwiedź polarny (Thalarctos maritimus), zamieszkujący okolice polarne w obrębie Koła Podbiegunowego. Długość jego ciała, okrytego bardzo obfitym białym lub żółtawobiałym futrem, dochodzi do 2,8 m, ciężar do 500 kg. Od innych niedźwiedzi różni się on przede wszystkim bardziej wydłużonym i wysmukłym kształtem ciała, co jest związane z jego lądowo-wodnym trybem życia. Do prowadzonego trybu życia dostosowane są też charakterystyczne kończyny. Palce ich do połowy długości spięte są skórą, co znacznie ułatwia poruszanie w wodzie, a podeszwy nóg są gęsto owłosione, co z jednej strony zabezpiecza je przed mrozem, a z drugiej pomaga przy wydobywaniu się z wody na lód i przy poruszaniu się po sypkim śniegu. Zwierzę to, mimo pozornej ociężałości, jest znakomitym i wytrwałym pływakiem i nurkiem, w wodzie poruszającym się niezwykle zwinnie, natomiast na lądzie niezbyt szybko, ale pewnie. Często podejmuje dalekie wyprawy przez otwarte morze, pokonując je z zadziwiającą szybkością dochodzącą do 4-5 km na godzinę. W trakcie polowania przebywa pod wodą do 2 minut.

Niedźwiedź polarny żywi się przede wszystkim pokarmem mięsnym. Ulubiony jego przysmak stanowią foki, ryby i ptaki, ale w ciągu krótkiego polarnego lata żeruje też na mchach, trawach i porostach. Ofiarą jego padają także ssaki lądowe, przede wszystkim lemingi i lisy polarne. Niekiedy atakuje nawet renifery. Uzupełniający pokarm mogą stanowić jaja ptasie i padlina. W zimie odbywa dalekie wędrówki w poszukiwaniu pokarmu. W czasie takich wypraw niejednokrotnie zostaje uwięziony na pływających górach i krach lodowych, unoszonych przez prąd daleko w morze. Podobnie jak inne drapieżniki, niedźwiedź polarny na ogół starannie unika spotkania z człowiekiem i napada na niego jedynie w przypadku skrajnego wygłodzenia lub zranienia.

Niedźwiedzica rodzi zazwyczaj co 3-4 lata. Poród odbywa się w najzimniejszych miesiącach roku, a miot składa się z 1-3 zupełnie ślepych i bardzo małych młodych. Ciężar przychodzącego na świat noworodka wynosi około 0,75 kg. Niedźwiadki rodzą się zawsze w głębokiej jamie, którą ciężarna niedźwiedzica wygrzebuje w śniegu. Jama składa się z kanału o długości kilku metrów i o bardzo małej średnicy oraz z komory legowiska położonej zwykle o wiele wyżej niż otwór wyjściowy kanału; zabezpiecza to przed dostawaniem się mroźnego powietrza do komory i uniemożliwia ucieczkę ciepła z legowiska. Pod wpływem ciepła wydzielanego przez niedźwiedzicę ściany komory obtapiają się a następnie lodowacieją, co powoduje, że nora niedźwiedzia ma bardzo silną konstrukcję i przypomina domki lodowe Eskimosów.

Przez kilka pierwszych miesięcy życia młode nie opuszczają legowiska, podobnie jak ich matka, która nie wychodzi nawet po pokarm, zużywając w tym okresie zapas tłuszczu swego organizmu. Młode muszą być starannie strzeżone przed własnym ojcem, który nie wykazuje przyjaznych uczuć wobec swego potomstwa i w razie spotkania traktuje je jak zdobycz i pożera. Długo jeszcze po opuszczeniu nory niedźwiedzica opiekuje się troskliwie młodymi, uczy je pływać i polować.