dzik (Sus scrofa)

Gatunkiem szeroko występującym w lasach liściastych Eurazji i północnej Afryki jest dzik (Sus scrofa). W górach dochodzi dość wysoko, ale ulubionym jego środowiskiem są podmokłe lasy liściaste, gęste zagajniki na torfowiskach oraz zakrzewione bagna. Rzadko zamieszkuje lasy iglaste.

Długość ciała dzika wynosi 1,5-2 m, ogona 17-26 cm, wysokość w kłębie do 1 m, ciężar samców 100-200 kg, samic do 100 kg. Sierść szczeciniasta ma barwę ciemno-szarobrązową, do brunatnoczarnej. Młode do 10-11 miesiąca życia są ubarwione w charakterystyczne białawo- lub żóltawo-brązowe podłużne pasy. Ryj u osobników obu płci uzbrojony jest w kły, u samców znacznie większe niż u samic. Samotnie żyją tylko stare samce — odyńce. Samice i młodzież tworzą stada (watahy), którym przewodzi zazwyczaj stara samica — locha. W okresie rui stada łączą się ze sobą.

Na poszukiwanie pokarmu dzik wyrusza o zmierzchu. Jest zwierzęciem wszystko-żernym. Zjada masowo owady leśne (w tym wiele szkodników), żołędzie, buczynę, orzechy oraz żyjące w ściółce leśnej drobne gryzonie i larwy owadów, które zdobywa ryjąc w ziemi (buchtując). Od czasu do czasu żywi się też padliną. W braku pożywienia w lesie wychodzi na pola uprawne, gdzie czyni szkody wśród roślin okopowych (kartofle, buraki) i strączkowych.

Po ciąży trwającej 18 tygodni samica rodzi w okresie od marca do maja 3-10 młodych. Czasami drugi miot daje w jesieni. Młode osiągają dojrzałość płciową około drugiego roku życia. Do wymiarów charakterystycznych dla dorosłych osobników dorastają po 5 6 latach. Do pierwszego roku życia młode nazywane są warchlakami, w drugim roku życia — przelatkami, a w trzecim — wycinkami. Dziki żyją 10-12 lat. Od nich wyprowadza się wszystkie rasy świni domowej, a ponadto w Europie mają one dość duże znaczenie jako zwierzyna łowna.