Aksis czytal (Axis axis)

Przedstawicielem jeleni w lasach tropikalnych jest aksis, zwany też czytalem (Axis axis). Zamieszkuje on Indie, z wyjątkiem Pendżabu, Sindu i Assamu, oraz Cejlon, sięgając na wschodzie do Wietnamu. Spotyka się go również na przedgórzu Himalajów. Długość tego jelenia wynosi 1,35-1,50 m, wysokość w kłębie — 90-95 cm. Pod względem ubarwienia jest to jedno z najpiękniejszych zwierząt. Na sierści koloru orzechowego występują dość gęsto białe cętki, ułożone po obu stronach tułowia w rzędy i tworzące dość regularny deseń. Podbródek, gardziel, brzuch i wewnętrzna strona kończyn są białe, z żółtawym odcieniem, natomiast zewnętrzna strona nóg jest jednolicie orzechowa. Duże poroże samca, niekiedy tej samej długości co wysokość zwierzęcia w kłębie, ma z reguły 3 odgałęzienia: jedno blisko nasady, dwa pozostałe tworzą widełki końcowe.

Aksis występuje w lasach i dżungli na równinach, a także w okolicach pagórkowatych. Żyje zawsze w pobliżu rzek lub innych zbiorników wodnych. Prowadzi życie wyłącznie dzienne. Żywi się, podobnie jak wszystkie jelenie, liśćmi, gałązkami i korą drzew oraz młodymi pędami bambusa. Łączy się w duże stada, w których zawsze znajduje się jeden stary, silny byk, o imponującym porożu. Okres godowy trwa od marca do czerwca.