aguti (Dasyprocta aguti)

Najgęstsze wilgotne lasy w dorzeczu Amazonki są ojczyzną aguti (Dasyprocta aguti), gryzonia przypominającego wyglądem i zachowaniem zająca, a spokrewnionego ze świnką morską. Jego zasięg rozciąga się od Meksyku do Peru, przez Brazylię i Wenezuelę. W górach dochodzi do 2000 m n.p.m. Dorosłe samce osiągają długość ciała do 40 cm. Ogon jest szczątkowy i jego długość nie przekracza 1,5 cm. Ciało aguti pokrywa ostra, szczeciniasta sierść, bardzo jaskrawo ubarwiona — z przewagą kolom złotego i domieszką rudego oraz cytrynowego. Jest to jeden z najładniejszych gryzoni, od swego ubarwienia nazywany złotym zającem. Ma on smukłe i długie kończyny, przednie krótsze od tylnych, zakończone pazurkami, które na trzech palcach tylnych nóg przekształcone są w kopytka. Taka budowa kończyn jest przystosowaniem dla tego bezbronnego zwierzęcia, które w razie niebezpieczeństwa ratuje swe życie ucieczką. Aguti zamieszkuje najgęstsze lasy porastające doliny rzek, a spotyka się go także w okolicach suchych w głębi lądu oraz wśród zarośli. Trzyma się parami lub stadami złożonymi z kilku osobników. Z nastaniem nocy udaje się na żerowiska. Jest wyłącznie roślinożerny. Niekiedy wychodzi z lasu i napada na plantacje trzciny cukrowej. Normalnie jego pokarm stanowią nasiona, owoce i korzenie. W przypadku nadmiaru pokarmu robi zapasy.

Nieco odmienne zachowanie cechuje aguti z dorzecza Amazonki. Żyje on tam raczej pojedynczo niż w stadach, zamieszkując nisko położone dziuple drzew. Każdy osobnik ma swoje ograniczone terytorium, którego broni przed innymi osobnikami. Intruz, który pojawi się na zajętym terenie, zostaje natychmiast przepędzony. W ciągu dnia aguti chroni się w swych kryjówkach, a wraz z zachodem słońca wyrusza na poszukiwanie pożywienia i wędruje zwykle przez całą noc.